Konsultacja z reumatologiem dziecięcym

Choroby reumatyczne to grupa schorzeń, które mogą dotykać stawy, mięśnie, ścięgna, kości i inne tkanki łączne u dzieci. Często prowadzą do bólu, sztywności, obrzęku i trudności w poruszaniu się. Wczesne rozpoznanie i leczenie jest kluczowe w zapobieganiu długotrwałym uszkodzeniom, a nawet w niepełnosprawności.

Pierwsze objawy reumatologiczne u dziecka

Pierwsze sygnały choroby reumatycznej mogą być subtelne i łatwo je przeoczyć. Ważna więc staje się obserwacja dziecka, która pozwoli na czas zaobserwować problem. Narzekanie dziecka na bóle w okolicach stawów powinny wzbudzić niepokój. Czego jeszcze nie powinno się bagatelizować?

Sztywność stawów – odczuwalna rano lub po dłuższym okresie bezczynności.
obrzęk stawów, który będzie widoczny gołym okiem lub wyczuwalny pod skórą.
Problemy z poruszaniem się – trudności z chodzeniem, bieganiem lub wchodzeniem po schodach.
Zmęczenie – większe osłabienie i mniej energii do zabawy.

Rodzaje chorób reumatycznych u dzieci

Choroby reumatyczne u dzieci to grupa schorzeń, które mogą dotykać stawy, mięśnie, ścięgna, kości i inne tkanki łączne. Wśród chorób reumatycznych u dzieci najczęściej występują:

Układowe choroby tkanki łącznej:

Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS). Jest to przewlekła choroba autoimmunologiczna charakteryzująca się bolesnym zapaleniem stawów, najczęściej symetrycznym i obejmującym małe stawy dłoni i stóp. Może również powodować sztywność stawów, zmęczenie i gorączkę.

Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów (MIZS). To grupa chorób zapalnych stawów, które mogą dotyczyć jednego lub wielu stawów. Najczęściej występuje u dzieci w wieku 5-16 lat. Objawy obejmują ból,obrzęk, sztywność i ograniczenie ruchomości stawów.

Toczeń rumieniowaty układowy (TRU). Przewlekła choroba autoimmunologiczna, która może powodować zapalenie i ból stawów, wysypkę skórną, gorączkę, zmęczenie i objawy ze strony innych narządów.

Zespół Stilla. Rzadka choroba autoimmunologiczna, która najczęściej dotyka dzieci poniżej 4 roku życia. Objawy obejmują wysoką gorączkę, wysypkę skórną, zapalenie stawów i bóle mięśni.

Zapalne zapalenia stawów:

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK). Przewlekła zapalna choroba stawów kręgosłupa i innych stawów. Najczęściej dotyka młodych dorosłych, ale może również wystąpić u dzieci. Objawy obejmują ból pleców, sztywność poranną i ograniczenie ruchomości kręgosłupa.

Zapalenie stawów z zajęciem przyczepów ścięgien (MIZS-Ent). To zapalenie przyczepów ścięgien i więzadeł do kości, najczęściej w okolicy bioder i kolan. Występuje głównie u chłopców w wieku 8-14 lat. Objawy obejmują ból, obrzęk i tkliwość w okolicy przyczepów ścięgien.

Reaktywne zapalenie stawów. Jest to zapalenie stawów, które rozwija się kilka tygodni po przebytej infekcji bakteryjnej, najczęściej w drogach moczowych lub jelitach. Objawy obejmują ból, obrzęk i zaczerwienienie stawów, najczęściej dużych stawów kończyn dolnych.

Inne choroby reumatyczne:

Gorączka reumatyczna. Powikłanie po zakażeniu paciorkowcem β-hemolizującym grupy A, które nie zostało wyleczone antybiotykiem. Może powodować zapalenie stawów, serca, mózgu i innych narządów.

Purpurowa gorączka małopłytkowa (choroba Henoch-Schoünleina). To zapalenie naczyń krwionośnych, które może powodować wysypkę skórną, ból brzucha, zapalenie stawów i problemy z nerkami.

Osteoporoza młodzieńcza. Charakteryzuje się osłabieniem kości, które może prowadzić do złamań. Może być spowodowana różnymi czynnikami, w tym predyspozycją genetyczną, niedoborem witaminy D i małą aktywnością fizyczną.

Kiedy udać się do reumatologa dziecięcego?

Po zaobserwowaniu któregokolwiek z wyżej wymienionych objawów u dziecka, należy skonsultować się z reumatologiem dziecięcym. Szybkie rozpoznanie i wdrożenie odpowiedniego leczenia może uchronić dziecko przed długotrwałymi konsekwencjami choroby.

Specjalista przeprowadzi szczegółowy wywiad lekarski, uwzględniając historię choroby dziecka, objawy oraz czynniki ryzyka. W celu potwierdzenia lub wykluczenia choroby reumatycznej może zlecić wykonanie badań diagnostycznych, a m.in.:

Badania krwi, które pozwolą wykryć stan zapalny lub inne nieprawidłowości, mogące świadczyć o chorobie reumatycznej.
Zdjęcia rentgenowskie umożliwią ocenę stanu stawów i kości.
Badania obrazowe – USG lub MRI zapewnią dokładny obraz stawów, mięśni i innych tkanek.

Leczenie schorzeń reumatycznych u dziecka

Leczenie chorób reumatycznych u dzieci uzależnione jest od rodzaju schorzenia i jego nasilenia. Stosowane mogą być leki w celu zmniejszenia bólu, stanu zapalnego i sztywności. Ponadto zalecana jest także fizjoterapia pozwalająca poprawić siłę, elastyczność i zakres ruchu stawów. W trudnych przypadkach może być także konieczna operacja w celu naprawy uszkodzonych stawów lub kości.

Ważna jest ścisła współpraca z reumatologiem dziecięcym w celu opracowania optymalnego planu leczenia dla dziecka. Lekarz udzieli szczegółowych informacji na temat choroby, dostępnych metod leczenia oraz rokowania. Rodzice i opiekunowie powinni zaś aktywnie uczestniczyć w procesie terapeutycznym, zapewniając dziecku odpowiednie wsparcie emocjonalne i motywując je do przestrzegania zaleceń lekarskich.