Ból gardła – wirusowy czy bakteryjny? Kiedy warto skonsultować się z laryngologiem

Ból gardła to dolegliwość, z którą prędzej czy później zmaga się niemal każdy z nas. Choć objawy mogą wydawać się podobne, to przyczyny bywają różne – najczęściej są to infekcje wirusowe lub bakteryjne. Od tego, co dokładnie wywołało stan zapalny, zależy sposób leczenia. Warto wiedzieć, jak je rozróżnić i kiedy dobrze jest zgłosić się do lekarza.

Wirusowe zapalenie gardła – typowa sezonowa infekcja

Większość przypadków zapalenia gardła to infekcje wirusowe, wywołane m.in. przez rynowirusy, koronawirusy, wirusy paragrypy czy RSV. Do zakażenia dochodzi najczęściej drogą kropelkową – czyli wtedy, gdy ktoś chory kaszle, kicha albo mówi w naszym kierunku. Można się też zarazić, dotykając powierzchni, na których osiadły wirusy.

Wirusy atakują błonę śluzową nosa i gardła, uszkadzając ją i powodując objawy typowe dla przeziębienia. W takiej sytuacji nie potrzebujemy antybiotyku – wystarczy leczenie objawowe i trochę odpoczynku.

Jak rozpoznać wirusowe zapalenie gardła?

• Objawy rozwijają się stopniowo, zwykle po 1–6 dniach od kontaktu z wirusem.
• Czujemy się „rozbici”, boli nas głowa i mięśnie, pojawia się stan ogólnego zmęczenia.
• Gardło zaczyna drapać, potem pojawia się ból.
• Często towarzyszy temu katar, zatkany nos i kaszel (najpierw suchy, potem wilgotny).
• Gorączka, jeśli się pojawia, zwykle nie przekracza 38°C.

W tym przypadku leczenie polega głównie na łagodzeniu dolegliwości – pomagają środki przeciwbólowe, preparaty na gardło, odpoczynek i nawadnianie organizmu.

Angina – bakteryjne zapalenie gardła

Kiedy objawy pojawiają się nagle i są wyjątkowo dokuczliwe, może to oznaczać, że mamy do czynienia z anginą, czyli ostrym bakteryjnym zapaleniem gardła i migdałków. Najczęściej wywołują ją paciorkowce – konkretna grupa bakterii, która odpowiada za ponad 90% przypadków bakteryjnego zapalenia gardła.

Zakażenie przenosi się przez bezpośredni kontakt z chorym – np. w szkołach, przedszkolach, czy biurach.

Objawy anginy bakteryjnej:

• Gwałtowny początek i bardzo silny ból gardła, często utrudniający przełykanie.
• Wysoka gorączka – powyżej 38°C, często sięgająca 39–40°C.
• Migdałki są mocno zaczerwienione, często pokryte ropnym nalotem.
• Język może być początkowo obłożony białym nalotem, a potem staje się „malinowy”.
• Szyjne węzły chłonne są powiększone i bolesne.
• Brak kaszlu (to ważna różnica względem infekcji wirusowej).

W tym przypadku konieczna jest antybiotykoterapia, dlatego warto szybko zasięgnąć porady lekarza..

Na co uważać i kiedy zgłosić się do lekarza?

W niektórych przypadkach, np. przy obniżonej odporności, może dojść do tzw. nadkażenia bakteryjnego – czyli sytuacji, kiedy do infekcji wirusowej dołącza bakteryjna. Wtedy objawy się zaostrzają i konieczna może być zmiana leczenia.

Do lekarza warto zgłosić się, jeśli:

• ból gardła jest bardzo silny i nie ustępuje po kilku dniach,
• pojawia się wysoka gorączka, której nie da się zbić lekami,
• występują trudności w przełykaniu lub mówieniu,
• węzły chłonne na szyi są powiększone i bolesne,
• podejrzewamy, że to może być angina.

Reasumując nie każda infekcja gardła wymaga antybiotyków. Kluczem jest dobre rozpoznanie, które najlepiej zostawić lekarzowi. Jeśli objawy są niejednoznaczne lub uciążliwe – zapraszamy do naszej placówki. Wykonamy niezbędne badania i wdrożymy odpowiednie leczenie.